Το Στοίχημα

Τι να κάνει κάποιος με την ζωή του; Πώς να ξοδέψει τα νιάτα του; Υπάρχει κάτι να πιστέψει, υπάρχει κάτι απόλυτο για να πιαστεί; Θυμάμαι σε αυτό τον μεγάλο τόμο, στο 'εκκρεμές του φουκώ΄ ο Έκο έλεγε πως ίσως υπάρχει κάπου εκεί στο Σύμπαν ένα σημείο, ένα μόνο σημείο που όλα κινούνται σε σχέση με αυτό, το μόνο σημείο που παραμένει σταθερό, αναλλοίωτο. Σκέφτομαι αυτό το σημείο σαν τον άξονα ενός συμπαντικού καρουζέλ.

Τι να κάνει κάποιος με την ζωή του; Να βυθιστεί στο όνειρο, να ζήσει στο φανταστικό μέχρις αυτό να γίνει κτήμα του και πραγματικότητα του, όπως η φωνή που καλούσε τον Μποντλέρ όταν ήταν στην κούνια, ή να απαιτήσει το σώφρον, το απτό, μια ζωή με υλικές ανέσεις και ξεκάθαρες προοπτικές; 'Η μήπως να ζήσει κάπου στην μέση;

Πώς να ξοδέψει κανείς τα νιάτα του; Να αφιερωθεί στην τέχνη, να γυρέψει την φήμη και να σωθεί από την ματαιότητα; Ο Αρθούρος μας έδειξε την φιλανθρωπία και τα ταξίδια με μεθυσμένα καράβια σε ζεστές νότιες χώρες. Μα είμαστε κατά μία έννοια παιδιά του ήλιου, γιατί τάχα να μην βαδίσουμε προς αυτόν λοιπόν;

Πώς να ξοδέψει κανείς τα νιάτα του; Να κυνηγήσει τον έρωτα; 

Μήπως να αφοσιωθεί στην επιστήμη; Όταν ήμουν μικρός κοιτούσα μαγεμένος τη φλόγα ενός κεριού για ώρες. Μετά έμαθα σε ένα αμφιθέατρο του πολυτεχνείου ότι η φλόγα είναι ο αέρας που ακτινοβολεί κίτρινο φως επειδή είναι θερμό. Ο Καβάφης έλεγε πως τα κεριά σβήνουν και μεις τα κοιτάμε βαδίζοντας μπροστά και ξεμακραίνουμε.

Σε τι να στοιχηματίσει κάποιος; Ο Πασκάλ μάς υποδεικνύει το περίφημο στοίχημα του που γέννησε την έννοια της μαθηματικής προσδοκίας: Βρες κάτι με ελάχιστη πιθανότητα να συμβεί, κάτι στο οποίο πιστεύεις πραγματικά, κάτι που από μόνο του μπορεί να σου αλλάξει τα πάντα, να σε σώσει. Προυπόθεση είναι να στοιχηματίσεις τα πάντα. Τότε αξίζει να στοιχηματίσεις σε αυτό γιατί αν βγει θα έχεις σωθεί. Ίσως ο Πασκάλ να αναφερόταν στον θεό ή ίσως και όχι. Ο Πασκάλ ήταν καθολικός, ο Πασκάλ είχε βρεί σε τι να στοιχηματίσει.




του Γιάννη Υφαντή